مهمترین حس باطنی روى عقل و خرد نیز مهمترین حس باطنى انسان و یا به تعبیر دیگر حكمران وجود بشر است.
جالب اینكه " افئدة" جمع " فؤاد" به معنى قلب است ، ولى مفهومى ظریفتر از آن نیز دارد . این كلمه معمولاً در جایى گفته مى‏شود كه " افروختگى" و " پختگى" در آن باشد !
به این ترتیب خداوند در این آیه ، مهمترین ابزار شناخت را در" ظاهر" و" باطن" وجود انسان بیان كرده است ، چرا كه علوم انسانى یا از طریق " تجربه" بدست مى‏آید و ابزار آن ، چشم و گوش است ، یا از طریق" تحلیلها و استدلالهاى عقلى" و وسیله آن ، عقل و خرد است كه در قرآن از آن به " افئده" تعبیر شده ، حتى درك هایى كه از طریق وحى یا اشراق و شهود بر قلب انسان صورت مى‏گیرد ، باز بوسیله همین" افئده" مى‏باشند .
اگر این ابزار شناخت از آدمى گرفته شود ، ارزش وجودى او تا سر حد یك مشت سنگ و خاك سقوط مى‏كند ، و به همین دلیل در پایان آیه مورد بحث ، انسانها را به مسأله شكرگزارى این نعمتهاى بزرگ توجه مى‏دهد و مى‏گوید : « كمتر شكر او را بجا مى‏آورید »، اشاره به اینكه هر قدر شكر این نعمتهاى بزرگ را بجا آورید ، باز هم كم است !

 نتیجه گیری :
گرچه در آیات مختلف قرآن گاه سخن از آفرینش انسان از " گل" است (مانند آیات فوق) و مانند آنچه در داستان آدم و ابلیس در سوره اسراء آیه 61 آمده است : « فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِیسَ قالَ أَ أَسْجُدُ لِمَنْ خَلَقْتَ طِیناً : همه فرشتگان براى آدم سجده كردند جز ابلیس ، گفت : آیا من براى موجودى سجده كنم كه از گل آفریده شده است؟» (سوره اسراء آیه 61).
و گاه سخن از آفرینش از" آب" به میان می آید ، مانند : « وَ جَعَلْنا مِنَ الْماءِ كُلَّ شَیْ‏ءٍ حَیٍّ » (انبیاء- 30).
ولى پیدا است كه همه اینها به یك مطلب باز مى‏گردد ، حتى در آنجا كه سخن از آفرینش آدم از" تراب" (خاك) است ، مانند ؛ « إِنَّ مَثَلَ عِیسى‏ عِنْدَ اللَّهِ كَمَثَلِ آدَمَ خَلَقَهُ مِنْ تُرابٍ‏ » (آل عمران- 59) زیرا منظور ، خاك آمیخته به آب یعنى گل می باشد

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: